‘लिखितं पूर्वै नं ३ नम्बर, मौजै थुं हलेसी माझ किरात’ लगभग एक सय वर्षअघि व्यावहारिक लिखतमा समेत यसरी लेखिने/चिनिने च्यास्मिटार हिजोआज हलेसी तुवाचुङ नगरपालिकाको वडा
सधैंझैं बिहान उठेर लेखपढ गरें । कोठाको झ्यालबाट बाहिर चिहाएर हेर्दा सडक सुनसान थियो । सखारै ४ बजेदेखि ७ः१५ सम्मको समय लेखपढ, व्यायाम र सरसफाइमा बित्ने गरेका छन् । बिहान
खोटाङको उत्तर–पश्चिममा साबिक सल्ले गाउँ विकास समिति रहेको छ । हलेसी तुवाचुङ नगरपालिकाको ११ वडामध्ये सल्ले पनि एक हो । साबिक सल्ले गाविस अहिले हलेसी तुवाचुङ नगरपालिकाको ९ नम्बर वडा
बिहानभरि सिमसिम पानी पर्यो । निथु्रक्कै भिज्यौं । जंगली झारले कोरेर जिउ पोल्न र चिलाउन थाल्यो । सुनकोसी किनारैकिनार चार घन्टा हिँड्दा पनि पिउनेपानी पाइएन । तिर्खा निकै लाग्यो ।
झापाका १५ वटा स्थानीय तहमध्ये अर्जुनधारा नगरपालिका कछुवा संरक्षित नगरका रूपमा चिनिएको छ । विश्वमै अतिसंकटापन्न अवस्थामा रहेको कछुवालाई करिब आठ वर्षअघिदेखि उद्धार गरेर संरक्षण सुरु गरेका कारण नगरपालिका
साल्तेम्मा हलेसी–तुवाचुङ नगरपालिका–५ दुर्छिममा पर्छ । तात्कालिक दुर्छिम गाउँ विकास समिति वडा नम्बर १ मा पर्ने साल्तेम्मा नामकरणबारे दुई किंवदन्ती प्रचलित छन् । पहिलो किंवदन्तीअनुसार, परापूर्वकालमा साल्तेम्माको सिरानमा रहेको
हिजोआज ४० काटेका सहरिया मानिसलाई उच्च रक्तचाप, मधुमेह तथा अन्य रोगले समात्नु सामान्य भइसकेको छ । उल्लिखित रोगबारे समयमै सही ज्ञान प्राप्त गरी निरन्तर निगरानी गरिराख्न क्लिनिक तथा अस्पताल धाइरहनुपर्ने
दस वर्षअघि सोताङ सोलुखुम्बु पुग्ने मौका मिल्यो । काठमाडौंबाट पंक्तिकारसहित राष्ट्रगान लेखक व्याकुल माइला, वीरबहादुर राई, गायिका पार्वती राई, भद्रगोल किराती, चन्द्र वाम्बुले, गायक पूर्ण खालिङ, गौतम सागर राई, राज
बिहान सबेरै उठेर गोविन्द भट्टराई र म टहल्न गयौं । रेनमिन विश्वविद्यालयका हाताभिका सडक, गल्ली, भवन, रेष्टुरेन्ट, होटल, खेलमैदान, सभाभवन, पसल र त्यसको विशालता हेर्दा यो एउटा अलग सम्पन्न सहरजस्तो
खोटाङ । सित्तैमा पाउँदा अलकत्र चपाउनेको कमी छैन । यो भनाइ मध्यपहाडी लोकमार्गमा पर्ने दिक्तेल–हलेसी सडक कालोपत्र उप्केपछि प्रमाणित भएरै छाड्यो । सो सडकखण्डमा गरिएको कालोपत्र वर्ष दिन नपुग्दै उप्केपछि
‘खै केलाई अन्तर्वार्ता दिनु ? अन्तर्वार्ता दिएपछि केही सुझाव, तर्क दिइन्छ । तर, त्यो दिएर पनि के भइहाल्छ र ? हजारौं अन्तर्वार्ता पढिन्छ । पत्रपत्रिकामा खै त्यसको उपलब्धि ? बरु
कार्यालयमा एकोहोरिएर काम गर्दैगर्दा मोबाइलको रिङटोन बजेपछि ध्यान भंग भयो । फोन घरबाट आएको रहेछ । ‘मामा (आमा) ले भन्नुभएको पर्सि पूर्णेको दिन लिब्जु गएर एउटा भाले छाड्नु अरे है,’
साबिकका ११ गाउँ विकास समिति समेटेर हलेसी तुवाचुङ नगरपालिका बनेको हो । साबिकको मंगलटार गाविस अहिले हलेसी तुवाचुङ नगरपालिका–६ नम्बर वडामा परेको छ । १२ तस्बिरमा मंगलटार यस्तो देखिन्छ ।
काठमाडौं । आर्थिक रूपमा विपन्न कोरोना संक्रमित बिरामीको उपचारका लागि आवश्यक अक्सिजन निःशुल्क प्रदान गर्ने उद्देश्यले लतिलपुरको सानेपामा ‘अक्सिजन बैंक’ स्थापना गरिएको छ । लायन्स क्लब अफ काठमाडौं समपर्णले आर्थिक
बिहानको खाजा खाइसक्दा गोष्ठी सुरु हुने समय अझै आधा घन्टा बाँकी रहेकाले किशोर श्रेष्ठको कोठामा गएँ । चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीका उकाली–ओरालीबारे छलफल गरियो । भयानक ज्वारभाटा पार गर्दै बेला–बेलामा चट्टानमा
कोरोना कहरबीच हामी त गाउँमा सानासाना खुसीसँग बाँच्न अभ्यस्त हुँदै छौं । जस्तो कि किराँती पुर्खाले खेती गरेको प्रथम अन्न सायुङ्माको बीउ मज्जैले जोगाइयो । फर्सीको गट्टा भटाभट लाग्दै छ
पुसको महिना । बालिनाली उकेरो लगाइएकाले जताततै खुला । बर्खाभरि बन्धनमा रहेका बस्तुभाउ छाडा छाडिएकाले खुसी देखिन्थे । बाख्राका पाठापाठी बुर्कुसी मार्दै तल–माथि गर्थे । आमा राति ३ बजे उठेर
नेपालको प्रजातान्त्रिक आन्दोलनमा धनवर्ण राईको नाम नसुन्ने कमै होलान् । प्रजातन्त्र प्राप्तिका लागि १६ वर्षसम्म जेल बसेर सम्मानित बन्दीमात्र नभई, खोटाङका नेल्सन मन्डेलाका रूपमा परिचित हुने राईले सौभाग्य प्राप्त गरे
काठमाडौं । आमनेपालीको भान्छामा दैनिक प्रयोग हुँदै आएका मसला कोरोना–१९ सँग लड्ने औषधिका रूपमा काम गर्न सकिने आयुर्वेद उपचार पद्धतिले देखाएको छ । भान्छामा दैनिक प्रयोगमा आउने सुठो, मरिच, पिप्ला,
कुश धानको बिरुवाजस्तै घाँस परिवारअन्तर्गत पर्छ । संस्कृतमा कुशा भनिने यसलाई अंग्रेजीमा ‘स्याक्रिफिसियल ग्रास’ भनिन्छ । कुशको वैज्ञानिक नाम ‘डेस्मोस्टाचिया बाइपिनाटा’ हो । यो एसिया र अफ्रिकामा फैलिएको पाइन्छ ।
